Zachowanie bezpieczeństwa w miejscu pracy wymaga często, w zależności od rodzaju i warunków wykonywanej pracy, zapewnienia odpowiedniego sprzętu lub środków ochronnych. Przepisy BHP nakładają obowiązek dostarczenia adekwatnych indywidualnych środków ochrony pracodawcy. Konieczność taka powstaje, jeśli w miejscu wykonywania pracy występują czynniki niebezpieczne lub szkodliwe, których wpływ może zostać zminimalizowany dzięki noszeniu lub używaniu przez pracowników określonych akcesoriów. Co należy do środków ochrony indywidualnej i jakie właściwości powinno posiadać takie wyposażenie?
Środki ochrony indywidualnej – rodzaje i zakres stosowania
Środki ochrony indywidulanej obejmują wszelkie elementy stroju oraz akcesoria dodatkowe, które używane przez pracownika zmniejszają zagrożenie ze strony czynników szkodliwych występujących w miejscu pracy. Powinny być one stosowane w sytuacjach, kiedy zagrożenia występującego w miejscu pracy nie da się uniknąć, a zastosowane środki ochrony zbiorowej czy odpowiednia organizacja pracy są niewystarczające. Oznacza to, że w pierwszej kolejności pracodawca zobowiązany jest do minimalizacji czynników ryzyka w odniesieniu do całości zakładu i wszelkich przeprowadzanych procesów. Środki ochrony indywidualnej są elementem niezbędnym, jeśli innej podejmowane działania nie prowadzą do całkowitej eliminacji zagrożenia. Środki ochrony indywidualnej to przede wszystkim:
- odzież ochronna,
- ochraniacze kończyn (np. obuwie ochronne, rękawice),
- hełmy,
- okulary,
- środki ochrony słuchu (np. nauszniki).
Do środków ochrony indywidulanej zaliczane są również specjalistyczne kombinezony gazoszczelne czy elementy wyposażenia chroniące przed upadkiem z wysokości (np. linki bezpieczeństwa). Środki ochrony w postaci odzieży znajdziesz na stronie https://www.bhpnawigator.com.pl/ - dowiedz się więcej.
Dobór odpowiednich środków ochrony
O tym, jaki rodzaj środków ochrony indywidualnej zostanie zastosowany w miejscu pracy decyduje pracodawca, po zasięgnięciu opinii pracowników. Odpowiedni wybór tych środków powinien uwzględniać takie kwestie, jak rodzaj pracy i występujących warunków szkodliwych, sposób oddziaływania czynników szkodliwych lub niebezpiecznych na pracowników, a także wymóg mobilności pracowników i środków ochronnych. Pracodawca uwzględnia również takie kwestie jak efektywność zastosowanych środków ochrony zbiorowej czy zasięg działania akcesoriów ochronnych.
Zgodność środków ochronnych z obowiązującymi przepisami
Środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania, nakładane na nie przez ustawę o systemie oceny zgodności oraz rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej. Zgodnie z nimi, powinny one:
- zapewnić ochronę wystarczającą w odniesieniu do występującego w miejscu pracy zagrożenia,
- być ergonomiczne, by nie utrudniały pracownikom wykonywania obowiązków zawodowych, zapewniając jednocześnie jak najwyższy poziom ochrony,
- być optymalnie dostoswane do warunków ciała pracownika (poprzez zapewnienie odpowiednich rozmiarów, systemów regulacji czy mocowań),
- być lekkie, wytrzymałe i skuteczne.
Co istotne, zgodnie z samą nazwą, środki ochrony indywidualnej powinny być przeznaczone do użytku przez jednego pracownika. Stosowanie ich przez większą ilość osób traktować należy jako wyjątek. W takich wypadkach konieczne jest zapewnienie odpowiednich działań w zakresie higieny, mających na celu wyeliminowanie niepożądanego wpływu wspólnego korzystania z tych środków na zdrowie pracowników.