Czołgi na ulicach, ograniczenie wolności i represje. O północy 13 grudnia 1981 roku w Polsce wprowadzono stan wojenny. Mija 40 lat od tamtych tragicznych wydarzeń. Uroczystości rocznicowe w Kielcach rozpoczęły się przy Areszcie Śledczym na Piaskach. Tam, pod tablicą upamiętniającą opozycjonistów więzionych przez bezpiekę, złożono kwiaty i zapalono znicze.
W głównych uroczystościach upamiętniających ofiary stanu wojennego uczestniczyli działacze „Solidarności”, parlamentarzyści, władze wojewódzkie i samorządowcy.
Miasto Kielce reprezentował prezydent Bogdan Wenta, który podkreślał, że podtrzymywanie pamięci o ofiarach i osobach prześladowanych przez reżim komunistyczny ma szczególne znaczenie dla młodego pokolenia. - Dziś z pokorą i wdzięcznością stajemy przed świadkami tej trudnej historii, również przed tymi, którzy są tu z nami. Ich świadectwo jest najlepszą formą dotarcia do ludzi młodych, którzy mogą nie znać dramaturgii tamtych czasów - mówił prezydent.
W tysiącach domów tamta noc była nieprzespana. Władze komunistyczne od razu rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji. W ciągu pierwszych dni stanu wojennego w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tysięcy osób. W sumie w czasie stanu wojennego liczba aresztowanych sięgnęła 10 tysięcy.
Areszt Śledczy w Kielcach był jednym z wielu miejsc gdzie trafiali internowani opozycjoniści. Pierwsze aresztowania zaczęły się już w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku. Do aresztu na Piaskach trafiło 360 osób, a przez cały stan wojenny w sumie około 500 działaczy związanych ze świętokrzyskimi strukturami opozycji.
Stan wojenny został odwołany 22 lipca 1983. Szacuje się, że w tym czasie w wyniku bezpośrednich i pośrednich działań władz zginęło kilkaset osób. Nieznana pozostaje liczba osób, które straciły zdrowie na skutek prześladowań, bicia w trakcie śledztwa czy też podczas demonstracji ulicznych.
W dniu 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w bazylice katedralnej o godzinie 18.00 odbędzie się msza święta w intencji ofiar, natomiast o godzinie 19.00, na murze katedralnym odsłonięta zostanie tablica śp. Stanisława Raka. Następnie uczestnicy uroczystości o godzinie 19.30 złożenie kwiatów przy pomniku ks. Jerzego Popiełuszki.
Zapal Światło Wolności
13 grudnia 2021 roku o godzinie 19.30 w oknach milionów domów, ale także urzędów, szkół i innych instytucji zapłoną świece – symbol upamiętniający ofiary stanu wojennego.
Instytut Pamięci Narodowej zachęca wszystkich do udziału w akcji „Zapal Światło Wolności”. Miasto Kielce włączy się w tę akcję poprzez wyświetlenie na budynku Ratusza biało-czerwonej iluminacji i w ten sposób uczci pamięć ofiar tego dramatycznego okresu w historii Polski.
Dla uczczenia pamięci ofiar stanu wojennego w Kielcach przez kolejne dni odbywać się będą wydarzenia upowszechniające wiedzę o tych tragicznych wydarzeniach w historii Polski.
Wtorek, 14 grudnia
12.00 – wojewódzki międzyszkolny turniej „Prawda i fałsz o stanie wojennym”, „Przystanek Historia” IPN w Kielcach
17.00 – projekcja filmu „Żeby nie było śladów”, Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach (słowo wstępne Marek Jończyk)
Czwartek, 16 grudnia
10.00- 13.00 – gra miejska „Spacerniak. Stan wojenny 1981-1983” (IPN)
Wystawy na Rynku
Z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego Muzeum Historii Kielc wspólnie z NSZZ Solidarność Region Świętokrzyski oraz Archiwum Państwowym w Kielcach przygotowało wydarzenie na kieleckim rynku. Do 30 stycznia 2022 roku będzie można oglądać dwie wystawy plenerowe: Dni „Solidarności" – Porozumienie Sierpniowe 1980 oraz Miejcie nadzieję... – Solidarność, stan wojenny i ostatnie lata PRL.
